Alles wat je wilt weten over brandbeveiliging

Elk jaar ontstaan er alleen al in Nederland ongeveer 6.000 woningbranden. Een vuurtje dat soms onschuldig begint, kan zorgen voor veel schade. In de video leggen we uit hoe de meeste branden ontstaan en hoe je jouw huis beter beveiligt tegen brand. De belangrijkste informatie uit de video lees je ook in dit artikel.

Brandschade aan je inboedel of huis ontstaat door vuur of ontploffing van elektriciteit, bijvoorbeeld door kortsluiting. Ook kan schade ontstaan door schroeien, smelten, rookontwikkeling of het blussen van de brand. In ongeveer 15% van de gevallen ontstaat brandschade in de keuken, bijvoorbeeld door een vlam in de pan. Dit gebeurt als olie of vet oververhit raakt en in brand vliegt. Een vlam in de pan kan ontstaan op een gasfornuis, maar ook op een elektrische kookplaat. De gemiddelde brandschade door een vlam in de pan is € 3.500,-, maar vaak gaat het om een nog veel hoger bedrag. 

De meeste woningbranden ontstaan door onoplettendheid. In de keuken, maar ook door kortsluiting of oververhitting bij elektrische apparatuur, zoals een wasdroger of opladers. Door bewuster om te gaan met vuur en hitte voorkom je veel ellende en schade. Hieronder enkele tips:

• Zet elektrische apparaten helemaal uit in plaats van op stand-by. De stekkers en opladers worden warm. Het beste is om de stekker uit het stopcontact te halen als je een apparaat niet vaak gebruikt.
• Zorg voor schone filters in de wasdroger en afzuigkap. Maak na elke droogbeurt de filter van je wasdroger schoon.
• Laat 1 keer per jaar je centrale verwarming en schoorsteen schoonmaken en controleren.
• Zet kaarsen nooit in de buurt van brandbare materialen en blaas ze uit als je de kamer verlaat.
• Laat een strijkijzer of fornuis nooit onbeheerd achter.
• Gebruik originele opladers en accu’s voor je elektrische apparaten zoals je smartphone. Er zijn veel goedkopere laders op de markt. Deze zijn vaak van slechte kwaliteit en minder betrouwbaar dan originele laders.
• Houd de meterkast opgeruimd en gebruik deze niet als opslagplaats. De meterkast is een plek waar mogelijk kortsluiting kan ontstaan en waar gasleidingen voor extra brandgevaar zorgen.
• Wil je zonnepanelen installeren? Laat dit dan altijd doen door een erkende installateur of laat de zonnepanelen na installatie checken. Meer weten over de veilige installatie van zonnepanelen? Lees onze tips. 

Er zijn 3 zaken die bij brand kunnen helpen om de schade te beperken: rookmelders, blusmiddelen, en een vluchtplan, voor als toch brand uitbreekt.

Per 1 juli 2022 is het ook in bestaande woningen verplicht om op elke verdieping een werkende rookmelder te hangen. Deze verplichting bestaat al sinds 2003 voor nieuwbouwhuizen. Op iedere verdieping moet een werkende rookmelder hangen. 

Waar voldoet een goede rookmelder aan?
Een goede rookmelder voldoet aan de volgende eisen:

• Batterij 10 jaar werkend - een lege batterij wordt namelijk niet snel vervangen;
• De Q-certificering – dat is een jaarlijkse test op veiligheid en betrouwbaarheid;
• De EN-certificering 14604, die verplicht is in de EU;
• Het CE-label.

Lees waar je op moet letten bij het kopen van een rookmelder.

Als huiseigenaar ben je zelf verantwoordelijk voor het ophangen en onderhouden van je rookmelders. Als je een woning huurt is de verhuurder verantwoordelijk, maar als huurder ben je wel verantwoordelijk voor het onderhoud van je rookmelders. Huur je een woning, maar weet je toch niet zeker hoe het zit? Check dit dan voor de zekerheid bij de verhuurder of woningbouwvereniging. 

Op iedere verdieping van je huis moet minimaal 1 rookmelder hangen. Het is daarbij belangrijk om de juiste ruimte te kiezen. De hal en overloop zijn de beste plekken omdat dit meestal de vluchtroute is als er brand uitbreekt. Voor extra veiligheid kun je ook rookmelders in alle ruimtes waar je leeft en slaapt ophangen. Hang geen rookmelder in de keuken, bij een ventilator of ventilatieopening, of op een tochtige plek zoals boven een verwarming of in de badkamer. Je rookmelder kan dan vals alarm geven en gaan piepen.

Het is ook belangrijk dat je de juiste plek kiest. Dat is tegen het plafond, minimaal 50 centimeter van muren en hoeken. Rook gaat altijd omhoog, dus het plafond is de plek waar de rookmelder de rook het snelst detecteert. Heb je een schuin plafond? Dan kun je de rookmelder het beste op maximaal 90 centimeter van het hoogst gemeten punt van het plafond hangen. 

Het ophangen kan op verschillende manieren:

1. Met een magnetische montageset, waarbij je 1 magneetplaat tegen het plafond plakt en 1 op de rookmelder.
2. Met een dubbelzijdige sticker – zorg ervoor dat het plafond egaal en ontvet is zodat de rookmelder goed blijft plakken. 
3. Met schroeven in het plafond. Meestal worden rookmelders geleverd met pluggen en schroeven. 2 kleine gaatjes boren, plugjes erin, en dan schroef je het montageplaatje, waar je de melder aan vastdraait, zo in het plafond. 

Zorg ervoor dat je je rookmelders 1 keer per maand test om te checken of de batterijen nog vol zijn. Dat kun je doen via de testknop in het midden of op de zijkant van de rookmelder. Gaat de rookmelder niet af of is het geluid juist te zacht? Dan is het tijd om de batterijen te vervangen. Gaat ‘ie af en toe piepen? Dan wijst dat ook op een lege batterij of stof en vuil. Het is dus ook goed om de rookmelder regelmatig af te stoffen.

Lees meer tips voor het onderhouden van je rookmelders.

Nee, een koolmonoxidemelder of CO-melder is niet verplicht, maar kan wel van grote waarde zijn. Jaarlijks worden er levens gered door gebruik van koolmonoxidemelders. Bij slecht onderhouden, verkeerd aangesloten of niet goed werkende CV-ketels, geisers en kachels kan koolmonoxide vrijkomen. Koolmonoxide is een dodelijk en reukloos gas, waardoor het een risico is voor mensen, vooral als je slaapt. Een koolmonoxidemelder of CO-melder geeft alarm als er te veel koolmonoxide in de ruimte aanwezig is. 

Meer weten over de feiten en misverstanden van koolmonoxide? Lees alles over koolmonoxide. 

Er zijn 4 verschillende blusmiddelen:

1. De klassieke poederblusser
   Poederblussers zijn geschikt voor de meeste branden in woningen, en ook voor auto’s, caravans, zomerhuisjes en boten. Ze zijn relatief goedkoop, maar hebben wel wat nadelen. Het poeder kan namelijk veel schade aanrichten aan elektronische apparatuur. Het poeder is een soort zout en tast daardoor ongelakte metalen sterk aan. Daarnaast tast poeder de elektronica aan, met mogelijk kortsluiting tot gevolg. Het poeder is ook moeilijk op te ruimen – je hebt er een industriële stofzuiger voor nodig, én je moet daarbij nóóit water gebruiken. Nog 1 poederblussertip: houd altijd afstand tijdens het blussen; op die manier blus je het meest effectief.
2. De sproeischuimblusser
   Sproeischuimblussers veroorzaken weinig onbedoelde schade, ze zijn gemakkelijk te bedienen en hebben een langere blusduur dan poederblussers. De schuimblussers zijn zowel thuis als op vakantie prima voor het blussen van kleine branden door vaste stoffen, zoals hout, laminaat, gordijnen en matrassen, en vloeibare stoffen, zoals benzine, olie verf en schoonmaakmiddelen.
3. De kooldioxideblusser
   Kooldioxideblussers herken je aan een zwarte koker aan het einde van de slang. Het voordeel van dit type brandblusser is dat het geen reststoffen achterlaat. Daarom is de blusser geschikt voor het blussen van elektrische apparatuur en vlam in de pan. De kooldioxideblusser houd je altijd aan het handvat vast; het uiteinde van de koker wordt namelijk wel -80 graden Celsius, wat ‘koude’ brandwonden kan veroorzaken. En met deze blusser moet je ook oppassen voor verstikkingsgevaar, met name in een kleine ruimte, omdat de CO2 de zuurstof verdrijft.
4. De blusdeken
   Voor kleinere brandjes kun je een blusdeken gebruiken. Blusdekens zijn uitstekend geschikt voor het blussen van een brandje ter grootte van ongeveer een voetbal of voor het doven van de vlammen op kleding. Voor een vlam in de pan is een blusdeken niet geschikt. Gebruik absoluut geen water bij vlam in de pan, maar een passend deksel om het vuur te doven.

Als er toch een brand ontstaat die je niet snel genoeg kunt doven, moet je vluchten. Daar heb je gemiddeld maar 3 minuten de tijd voor. Daarom is het goed om een vluchtplan voor te bereiden. Zo’n plan stel je in 1 avond op. Door te weten wat je moet doen in een panieksituatie vergroot je de kans te ontkomen aan de brand. Onze tips voor een vluchtplan:

• Stippel de route naar je voordeur uit. Bedenk hoe je hier vanuit iedere ruimte komt,
• Zorg voor meerdere vluchtroutes. Is er maar 1 of geen vluchtroute? Maak er dan zelf 1, bijvoorbeeld door middel van een vluchtladder op de 1ᵉ verdieping.
• Houd de vluchtroute vrij. Brand gaat vaak gepaard met veel rook, waardoor het zicht slecht is. Voorkom daarom dat er losse spullen liggen waarover je kunt struikelen.
• Sluit alle deuren. Dat vertraagt de verspreiding van giftige rook.
• Leg de voordeursleutel op een vaste plek. Zo kun je bij brand snel naar buiten als de deur afgesloten is.
• Bepaal wie voor wie zorgt. Wie neemt de kinderen mee naar buiten? En wie neemt de huisdieren mee?
• Spreek buiten een verzamelpunt af, op veilige afstand van je woning, bijvoorbeeld aan de overkant van de straat. Bel daarna 112.
• Én, ook belangrijk: bespreek en test de vluchtroute. Neem het vluchtplan jaarlijks even door. Juist in het heetst van de strijd is het belangrijk dat niemand twijfelt en iedereen weet wat hij of zij moet doen.

Brandschade aan je huis zelf verzeker je met een woonhuisverzekering, ook vaak opstalverzekering genoemd. Ook je tuin, glas en bijgebouwen zijn dan verzekerd. Lees meer over de woonhuisverzekering.  

Met een inboedelverzekering verzeker je de spullen in je woning, zoals meubels, kleding en elektronica, tegen schade die ontstaat door brand. Lees meer over de inboedelverzekering.