4 meest voorkomende ongelukken in de bouw en hoe je deze voorkomt

De risico’s in de bouw zijn hoog. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek kreeg 4,3% van alle werknemers in de bouw in 2020 een ongeluk. Daar kwamen zelfs 19 mensen bij om het leven. Dit is een stijging van 2,9% ten opzichte van 2019. Een ongeluk in de bouw kan je letterlijk fataal worden. Als ondernemer wil je dit natuurlijk voorkomen. Daarom geven wij je tips van onze risicodeskundige Mirjam van Helvoirt om het risico op ongelukken in de bouw te beperken.

Volgens de Inspectie SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) zijn dit de meest voorkomende ongelukken:

1. Vallen, struikelen, uitglijden
2. Vallen van hoogte
3. Verwondingen door machines
4. Verwondingen door een vallend voorwerp

 

Mirjam van Helvoirt, risicodeskundige bij Interpolis in de bouw, herkent deze top 4 en geeft tips om ongelukken te voorkomen.

Van Helvoirt: 'Veel ongelukken hebben te maken met het gedrag en de veiligheidscultuur op de bouw. Hoe meer aandacht er is voor de veiligheid, hoe kleiner het risico dat het misgaat. Stel protocollen en duidelijke instructies op voor de veiligheidsvoorzieningen en bespreek deze regelmatig met je medewerkers. Controleer of ze de veiligheidsregels goed naleven en vraag ook of ze elkaar erop aanspreken als dat niet gebeurt. Het kan helpen om iemand ervoor verantwoordelijk te maken om toezicht te houden op het naleven van de veiligheidsregels en het regelmatig bespreken ervan’. 

Bij Interpolis hebben we een speciale e-learning ontwikkeld voor bedrijven die willen werken met een preventiemedewerker. Deze gratis online cursus duurt een uur en legt alles uit over het belang, de rol en verantwoordelijkheden van de preventiemedewerker.

'Spreek met medewerkers af dat iedereen in elk geval aan het einde van de werkdag zijn eigen werkplek schoon en opgeruimd achterlaat en restmaterialen in de container gooit'. 
Met orde en netheid voorkom je ongelukjes als struikelen, uitglijden en vallen. 'Het gaat vaak om simpele handelingen die makkelijk een gewoonte kunnen worden. Als iedereen dit doet en elkaar hieraan herinnert kan dit een groot verschil maken', aldus Van Helvoirt.

Goed opletten blijft naast alle andere veiligheidsmaatregelen belangrijk. Maatregelen als valbeveiliging, leuningen, dakrandbeveiliging, vangnetten, harnassen en veiligheidslijnen zijn onmisbaar bij werken op hoogte. Maar goed opletten ook. Vallen van hoogte gebeurt vaak doordat de aandacht voor veiligheid verslapt. 

Van Helvoirt herkent dit: 'Medewerkers halen bijvoorbeeld even wat planken weg van de veiligheidsvoorziening en vergeten deze te terug te plaatsen. Waardoor een collega het risico loopt naar beneden te vallen'.

Maak je medewerkers duidelijk dat veiligheid belangrijker is dan snelheid. Werken met machines geeft een verhoogd risico op ongelukken waarbij de medewerker bekneld raakt. Bijvoorbeeld met een hand, voet, arm of been. Bij verkeerd gebruik van een cirkelzaag kun je splinters in je ogen krijgen of lichaamsdelen kwijtraken.

Vaak gaat het mis omdat medewerkers de veiligheidsinstructies niet goed naleven. Of ze halen ‘even’ de veiligheidsvoorziening weg, zoals de beschermkap van een cirkelzaag. Of ze nemen niet de tijd om een veiligheidsbril op te zetten. 'Dit gebeurt meestal niet uit onwil of onwetendheid', benadrukt Van Helvoirt. Maar vooral om tijd te winnen. Want tijd is kostbaar, zeker in de bouw. 
 
Veilig werken met machines begint bij veilig materieel. En de juiste veiligheidsinstructies en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s). Wat ook belangrijk is? Elkaar blijven aanspreken op onveilige situaties.

Gereedschap of bouwmateriaal dat van een steiger afvalt, losse schroefjes naar beneden schoppen, het kan allemaal voor verwondingen zorgen bij collega’s. Zeker als zij geen bouwhelm dragen. 

'Controleer dus ook of iedereen steeds zijn bouwhelm draagt. Zorg verder voor zoveel mogelijk overzicht, orde en netheid op de bouw. Hoe meer rommel er op steigers ligt, hoe groter de kans dat er wat naar beneden valt'.

Voor werkgevers in bestaat er de verzuimverzekering. Deze verzekering vergoedt de loonkosten in de periode dat een medewerker door uitval niet kan werken. Daarnaast krijg je hulp bij het begeleiden en re-integreren van de medewerkers die zijn uitgevallen. 

Voor zzp’ers bestaat er de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Ook deze verzekering keert uit bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. De hoogte en periode van de uitkering wordt door de ondernemer zelf bepaald. Wil je meer weten? Lees verder over hoe om te gaan met ziekteverzuim.

Als ondernemer in de bouw moet je - misschien wel meer dan in een andere branche - de risico’s in kaart brengen. En dat niet alleen: ook allerlei ontwikkelingen en (nieuwe) wetten en regels in de bouwsector zijn in deze tijd moeilijk bij te houden. We hebben alvast de belangrijkste informatie, inzichten en handige links op een rij gezet.