Ondernemen met energie

Duurzaam en veilig in de varkenshouderij.

Luuk Rijnen runt een varkensbedrijf dat hij in 2021 overnam van zijn ouders. 

Binnenkort komt daar een vakantiepark bij: 'M'n pa zei al in mijn jongste jaren, doe waar je plezier in hebt! Dat is onderdeel geworden van onze bedrijfsvisie: Een levendig bedrijf zijn, waar mensen doen waar ze van houden en dat is werken met dieren'.

'Onze medewerkers komen uit de buurt, ze kunnen op de fiets naar hun werk. We hebben 2 locaties met een gesloten bedrijfsvoering: biggen, zeugen en vleesvarkens met een hele hoge gezondheidsstatus. Op beide locaties werken we met een team van gelijkgestemden. Mensen die steeds een treetje hoger willen in productie, diergezondheid en het nemen van verantwoordelijkheid. De teams zijn zelfsturend, we bekijken en bespreken samen wat er beter kan.'

Alles op het bedrijf van Luuk is geënt op diergezondheid en werkplezier. 

Wie in de stal mag komen, moet 48 uur varkensvrij zijn en vooraf douchen. Horloges, brillen en telefoons gaan door een kast met UVC-licht, dat bacteriën en virussen doodt. Transport is er alleen op maandagochtend, nadat de vrachtwagens 48 uur stilstonden in het weekend. En grote materialen gaan voor gebruik minimaal een maand in quarantaine.

We zijn energiezuinig: 5.000 zonnepanelen, is in deze sector al lang normaal.

'Onderdeel van prettig en efficiënt werken is dat er meer techniek en automatisering in de stal komt. Wet- en regelgeving draagt er ook aan bij, zo kregen we de luchtwastechnieken. En later ook de zonnepanelen', legt Luuk Rijnen uit. 'Voorheen deden we 's nachts de energie intensieve processen bij het daluren-tarief. Nu doen we het juist overdag. Dat heeft een dubbele plus: Het is duurzaam, bespaart kosten en de alarmen komen nu ook overdag, als er mensen in de stallen zijn.'

Alarmen komen altijd ongelegen. Onderhoud kun je managen. 

'Ik vervang liever wat eerder een pomp, dan dat ik een voerronde mis', vertelt Luuk. 'Pompen en gevoelige onderdelen staan in quarantaine op voorraad. Alles staat plug & play klaar. Je pakt uit voorraad een complete ventilator en hangt die op. Want een ventilator repareren tussen de dieren is niet fijn. Een kapotte ventilator kan later bekeken en gerepareerd worden, als het ons past.'

Vuil en schoon gebied.

Alle techniek met pompen voor water, voer en ventilatie staat in een technische ruimte, het vuile gebied, schoon gebied zijn de stallen. 'Als ons onderhoud onvoldoende is geweest en er toch een leverancier of installateur naar binnen moet, dan komen zij tot in het vuile gedeelte. Daar staat alles wat ze nodig hebben. Ze hebben bij ons hun eigen gereedschap, dat staat al binnen. Secuur en schoon werken is hier normaal.'

​Prettig aan preventief onderhoud is dat je weet dat het klopt. 'Ik wil zo min mogelijk variabelen in mijn bedrijf. Ik wil graag werken met mensen en met dieren en niet met afwijkingen in m'n installatie.'
Ik wil graag werken met mensen en met dieren, en niet met afwijkingen in m’n installatie.
Luuk Rijnen, varkenshouder

We hebben het strak georganiseerd: preventief onderhoud verdienen we terug.

'Onze installateur komt elk half jaar in de stallen om alles na te lopen. Hij maakt foto's en doet verslag, zodat onze eigen mensen het werk kunnen doen. Er werken hier fulltime technische mensen. Alles wat beweegt, zit in een technisch onderhoudssysteem dat wij zelf uitvoeren. Per maand, per kwartaal en in overleg met onze toeleveranciers. We werken met degelijke lokale partijen die we al jaren kennen.'

Voor de SCIOS elektra-inspectie kwamen de inspecteurs 2 dagen in onze stallen.

Luuk licht toe dat hij de SCIOS elektra-inspectie als een stroperig proces ervaarde: 'Het duurde enige tijd voordat ik een partij vond, die op korte termijn de inspectie kon uitvoeren. Zij waren 2 dagen in de stal voor het maken van metingen en foto's. Toen duurde het weer een tijdje voor ik het rapport kreeg. Zo'n rapport filter ik om te zien wat er beter kan. We bespreken dat in ons teamoverleg en met de installateur, dat is goed voor de bewustwording en levert inzicht op. Het ging om details, zoals het vervangen van een paar wandcontactdozen. Dat hebben we gedaan. De installateur moet het herstel beoordelen, hij informeert het SCIOS over het herstel, zodat de elektra-inspectie bij het SCIOS kan worden afgemeld. Mijn eigen onderhoud gaat sneller, dat is in 2 weken uitgevoerd!'

Een interval van 5 jaar heeft het gevaar op verwateren in zich.

'Mijn eigen onderhoudsprogramma heeft prioriteit en keert terug, elke maand of per halfjaar. Dat staat gepland in de agenda's, bij mij en mijn installateurs. De SCIOS inspecties voor de verzekering moet ik eens in de 5 jaar uitvoeren. Dat is een lastige interval, die 5 jaar zijn zo om.' Luuk vindt het dan fijn om te werken met partijen die meedenken en op het juiste moment aan de bel trekken. 'Early warnings' van mijn lokale installateur en mijn contactpersoon voor de verzekeringen, waardeer ik zeker!'

Bij de Interpolis Elektrakeuring krijg je een herinnering als het tijd is voor herinspectie.

Inspectie van de zonnestroominstallatie is een andere tak van sport.

'Daar moest mijn elektrotechnisch installateur een professionaliseringsslag voor maken. Dat deed hij naar tevredenheid', vertelt Luuk. 'Preventief onderhoud van de zonnestroominstallatie vraagt om een andere service. Je moet het structureel onderhouden vanaf de omvormers tot de panelen op het dak.' Vanaf maart 2025 is het voor de verzekering belangrijk om SCIOS Scope 10 en 12 samen te laten uitvoeren. SCIOS Scope 12 is belangrijk voor behoud van branddekking bij zonnestroominstallaties vanaf 50 zonnepanelen en meer.

Structuur is hier heilig: mensen willen geen alarmen en zeker niet ’s avonds.

Bij het in 2020 aangekochte bedrijf zit het onderhoudsprogramma nog in een andere cadans. 'Dat ben ik naar elkaar toe aan het brengen. Ik wil overal dezelfde systemen, zodat het past in 1 onderhoudsprotocol en kan worden uitgevoerd door dezelfde installateur. Dan zijn materialen in geval van nood onderling vervangbaar', onderbouwt Luuk zijn verhaal. 'Het kost wat knaken, maar uiteindelijk is het makkelijker te managen én bedrijfszeker én het werkt ook gewoon plezieriger.'

​Werkplezier is vooral dicht bij de praktijk blijven. 'Meer dan de helft van de alarmen is te voorkomen door onszelf met preventief onderhoud en door goed schoon te maken. Houd werkprocessen daarom zo simpel en overzichtelijk mogelijk. Het wordt gecontroleerd en het moet kloppen, dat geeft een geruststellend gevoel.'
Het moet kloppen, dat geeft een geruststellend gevoel.
Luuk Rijnen, varkenshouder

CO2-technisch hebben een goed verhaal, maar voor wie?

Luuk vindt dat de krimpende sector een zekere kritieke massa nodig heeft, in aantal bedrijven én dieren: 'Zodat we onze goede infrastructuur in Nederland kunnen behouden en de sector interessant blijft voor het behouden en aantrekken van vakmensen. Daar zijn goede partnernetwerken bij nodig: (Z)LTO, POV, vanuit de genetica, leveranciers, afnemers, onderzoek, onderwijs, wetenschap, banken, verzekeraars en installateurs. Ons verhaal mogen we vol vertrouwen verder brengen en moeten we goed zichtbaar blijven maken.'
Luuk Rijnen - ondernemer in de varkenshouderij voor de omvormers van zijn zonnestroominstallatie. Vanaf maart 2025 is het voor de verzekering belangrijk om SCIOS Scope 10 en 12 samen te laten uitvoeren.

Wij kregen ook het stempel 'Piekbelaster'.

'Stikstofthema's horen bij de varkenshouderij, daar hebben we luchtwassers en ammoniakrechten voor. Toen ging ineens heel Nederland op het stikstofslot. Door onze bedrijfslocatie in de buurt van Natura 2000 gebied, kregen ook wij het stempel 'Piekbelaster'. Voor mij als bedrijfsopvolger werd het lastig met de vergunningen om het bedrijf op deze locatie te renoveren en toekomstbestendig te maken. En dat terwijl we de cirkel hier zo goed als rond hadden: groene energie voor 6.000 families, eigen mestverwerking en loosbaar water. Met provincie en gemeente keken we naar de gebiedsvisie en mogelijkheden voor herontwikkeling. De samenwerking is goed. Er zijn hier stallen weg en we bouwen een nieuwe loods met kantine en een stuk akkerbouw. De aansluitingen voor energie op- en overslag blijven. En een perceel landbouwgrond verderop mogen we ontwikkelen tot vakantiepark. M'n zussen zijn nu ook in het bedrijf gestapt. Het agrarische trekt hen niet zo, maar toerisme en recreatie wel. We combineren de varkenshouderij nu met de aanleg en exploitatie van een vakantiepark. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik het bedrijf van mijn ouders kon overnemen. Daardoor is er omvang en ruimte om te investeren en verduurzamen.'

Ook interessant voor jou?

Soms zit er teveel stroom op het netwerk. Met een negatief rendement. 

Luuk Rijnen – ondernemer in de varkenshouderij: 'Vanuit de biovergisting vroegen energieleveranciers ons dan om gas terug te nemen. Nu is het opslagmedium een accu of batterij. De aanleg van zo'n energie opslagsysteem stel ik nog even uit. Daar wil ik me eerst écht goed in verdiepen. Bij zo'n grote investering moet het in de volledige puzzel passen.'

Preventief onderhoud zonnestroominstallatie vraagt om een andere service.

Je moet het structureel onderhouden vanaf de omvormers tot de panelen op het dak. Vanaf maart 2025 is het voor de verzekering belangrijk om SCIOS Scope 10 en 12 samen te laten uitvoeren. SCIOS Scope 12 is belangrijk voor behoud van branddekking bij zonnestroominstallaties vanaf 50 zonnepanelen en meer.

Een nieuw systeem voor zonnepanelen.

Melkveehouder Bas Aarts maakt brandveilige keuzes, zodat zijn bedrijfsvoering ook op lange termijn stand kan houden: 'Toen we van plan waren om te gaan bouwen, had ik al contact met mijn verzekeringsadviseur. Zo kwamen we in gesprek met een risicodeskundige van Interpolis die ons adviezen gaf.'